Rahatsızlığın önüne geçmek için, reflü şikâyeti olan kişilerin doğru beslenme alışkanlıkları edinmesi ve düzenli egzersiz yaparak dengeli yaşam biçimini benimsemesi, semptomların hafiflemesine ve hastalığın daha kısa sürede atlatılmasına katkı sağlar. Reflünün yaygın belirtileri arasında yutmada zorluk, boğazda ağrı, ses kısıklığı ve göğüs ağrısı görülebilir. Teşhis, reflü hastalığının tedavisine başlangıç için önemli bir adımdır. Zira hastalığın bazı belirtileri zaman zaman farklı hastalıkların belirtileriyle karıştırılmakta ve tedaviye başlangıç süresi gecikmektedir.
İçindekiler
Reflü Nedir?
Reflü Belirtileri Nelerdir?
Reflü Nedenleri Nelerdir?
Reflü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Reflü Ülser Nedeni midir?
Reflü Kanser Yapar mı?
Reflünün Neden Olduğu Hastalıklar Hangileridir?
Hamilelikte Reflü Tedavisi
Reflü Nedir?
Yemek borusu (özofagus) tarafından mideye indirilen gıdalar ya da mide asitleri, bazen patolojik bir bozukluk nedeniyle yeniden ağıza dönebilir. Hortuma benzeyen bir yapıya sahip olan yemek borusuyla midenin birleştiği alt uç bölümde, yemek yerken gıdaların geçişine izin veren bir kapakçık bulunur. Bu kapakçığa benzeyen yapı sadece yemek yeme esnasında açılır ve diğer zamanlar kapalı olarak durmaktadır. Kapakçığın görevi, midedeki gıdaların ve çeşitli asitlerin yeniden yemek borusuna ve oradan da ağıza geri kaçmasını önlemektir. Kapakçıkta herhangi bir nedenle oluşan gevşeklik gıdaların istenildiği gibi midede hapsedilmesini engeller. Mideden geri kaçan bu gıda ve salgıların yarattığı yanma ve rahatsızlık hissine reflü adı verilir.
Reflü Belirtileri Nelerdir?
Reflü hastalığının en yaygın belirtisi, göğüste yanma olarak bilinen “heartburn” semptomudur. Mide dışında omuzlarda, boyun bölgesinde, sırt ve kolda da hissedilebilen bu yanma hissi, zaman zaman kalp ağrısı ile karıştırılmaktadır. Bu nedenle doktora başvuran ve koroner anjiyo yapılan hastaların bir bölümüne reflü özofajit teşhisi konulmaktadır. Hastalığın diğer belirtileri şunlardır:
Midede ekşime ve yanma
Göğüste yanma ve ağrı hissi
Midedeki gıdaların ağıza gelmesi
Kilo kaybı
Mideden ağıza gelen asitli su
Ağızda koku oluşumu
Midede şişkinlik
Geğirme
Boğazda yanma ve ağrı
Kronik sinüzit
Dişlerde çürüme
Alerjik astım
Reflü Nedenleri Nelerdir?
Reflü hastalığının en belirgin nedeni yemek borusunda uzun süre kalan fazla miktardaki mide asididir. Asidik salgı, yemek borusu ile uzun süre temasta kaldığında ciddi bir hasar oluşumuna neden olur. Bu tahriş hastaya yanma hissi verir. Yemek borusunun alt tarafındaki kapakçık (özofagus sfinkteri) kaslardan oluşmuş bir yapıdır. Farklı nedenlerle bu kasların ve kapakçığın gevşemesi gıdaların mideden yemek borusuna geri dönmesine neden olur. Reflü hastalığının bir sebebi de tek seferde aşırı miktarda yemek yemektir. Fazla yağlı ve kızartılmış gıdalar, çok baharatlı yemekler, asitli meyveler ve meyve suları, sigara ve her türlü tütün ürünü, alkol, kafeinli içecekler ve yiyecekler, naneli yiyecekler, hamilelik ve bazı ilaçların yan etkileri reflüye neden olmaktadır.
Reflü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hastalığın 3 farklı biçimde tedavisi mümkündür. Reflü kronik bir hastalıktır; dolayısıyla tedavilerle kişinin yaşam kalitesini yükseltmek ve şikâyetlerini mümkün olduğunca aza indirmek amaçlanır. Tedavi sonucunda hastanın şikâyetlerinin giderilmesi ve varsa yemek borusundaki tahribatın ortadan kaldırılması esastır.1. Yöntem: Yaşam Tarzını Değiştirme2. Yöntem: İlaç Tedavisi3. Yöntem: Cerrahi Tedavi
Yaşam Tarzını Değiştirme
Aşırı yağ içeren, salçalı, sirkeli ve asidik yiyeceklerden uzak durulması,
Asitli ve gazlı içeceklerin tüketilmemesi,
İdeal kilo standardının korunması,
Alkollü içeceklerin kullanılmaması,
Çok sıcak yiyecek ve içeceklerin tüketilmemesi,
Aşırı dar giysilerin ve korse gibi toparlayıcı materyallerin giyilmemesi,
Mümkünse yüksek bir yastıkta yatılması ve mide asidinin yukarı çıkmasının engellenmesi,
Yemekten sonra eğilerek iş yapılmaması,
Yemekten hemen sonra yatmaktan, uyumaktan ve egzersiz yapmaktan kaçınılması,
Reflüye neden olabilecek ilaçları kullanmadan önce mutlaka doktora danışılması gerekir.
İlaç Tedavisi
Mide asidinin azaltılmasına yardımcı olan ilaçlar, hafif vakalarda hastalığın tedavisine büyük katkı sağlamaktadır. Yaşam tarzının yeniden düzenlenmesi ve mideyi yatıştırıcı ilaçlar, reflü tedavisinde önemli rol oynar.
Cerrahi Tedavi
Uzun süren ilaç tedavilerine rağmen reflünün geçmediği ya da uzun süreli ilaç kullanımının hasta tarafından tercih edilmediği durumlarda, cerrahi yöntemlere başvurulmaktadır. Reflüyle birlikte görülen mide fıtığı durumunda da reflü ameliyatının yapılması tercih edilmektedir. Sıklıkla uygulanan ve yemek borusunu mideye bağlayan kapak sisteminin güçlendirilmesini amaçlayan laporoskopik (kapalı) nissen fundoplikasyon ameliyatı, en sık yapılan ve reflünün iyileşmesinde en etkili reflü ameliyatıdır. Mide fıtığı da bu ameliyat sırasında onarılır.
Reflü Ülser Nedeni midir?
Hastalığın klasik belirtileri birçok kez ülser hastalığının belirtileriyle de karıştırılmaktadır. Reflüye sebep olan mide asitlerinin 24 saat gözlem altında tutulması ve özel bir cihaz yardımıyla ölçülmesi, hastalığın reflü olup olmadığının netleştirilmesi için gereklidir. Mide asitleri reflü başta olmak üzere ülsere, yemek borusunda delinme ve darlaşma gibi rahatsızlıklara neden olabilmektedir. Tedavi edilmediği durumlarda mide kanamaları da hastalığın bazı istenmeyen sonuçlarından birini oluşturabilir.
Reflü Kanser Yapar mı?
Midedeki asitli salgıların sık sık yemek borusuna hücum etmesiyle, o bölgede birtakım zararlı hücre değişimleri meydana gelebilmektedir. Barrett özofagus ismi verilen bu hastalıkta, hücre değişimleri kontrol altında tutularak tedavi edilmediği takdirde küçük bir oranda kanser riski taşımaktadır. Barrett özofagus reflü hastalarının sadece %3'ünde görülmektedir. Bu oranın içinde yalnızca %0,5’lik bir kısımda kanser hastalığının geliştiği görülmüştür. Bu sebeple reflü tüm koşullar altında ve büyük oranda kansere dönüşür denilemez. Ancak yaşam koşullarının değiştirilmesi ve tıbbi kontrollerin aksatılmadan takip edilmesi önemlidir.
Reflünün Neden Olduğu Hastalıklar Hangileridir?
Tedavisi mümkün olduğu halde ciddiye alınmayan ve tedavi edilmeyen reflü hastalığı hem bebek ve çocuklar için hem de yetişkinlerde farklı hastalıkların ve rahatsızların oluşmasına neden olabilir. Bu hastalıkları şu şekilde sıralamak mümkündür:
Akciğere asitli mide sıvısı kaçmasına bağlı olarak gelişen zatürre
Astım, farenjit, larenjit gibi solunum yolu hastalıkları
Yemek borusunda iltihaplanma (Özofajit)
Midenin bir bölümünde daralma
Sindirim kanalında kanamalar
Anemi gibi demir eksikliği hastalıkları
İleri dönemlerde kansere neden olduğu bilinen Barrett özofagus hastalığı
Ses kısıklığı
Diş çürükleri
Ağız kokusu
Rahat uyumama
Horlama
Hamilelikte Reflü Tedavisi
Hamilelik döneminde en sık yaşanan rahatsızlıklardan biri de reflüdür. Bebeğin büyürken mideyi ve diğer organları itmesi, mide sıvılarının yemek borusundan yukarı kaçmasına neden olabilir. Anne adayının değişen hormonları da hastalığın ortaya çıkmasında etkendir. Hamilelik süresi boyunca aşırı yağlı, şekerli, asitli yiyecek ve içeceklerin tüketilmemesi; geç saatlerde yemek yenmemesi ve uyurken başın daha yüksek bir yere gelecek biçimde desteklenmesi reflünün ortaya çıkışını engellemek adına faydalı olacaktır. Tüm bu önlemlere rağmen reflüde herhangi bir gerileme olmuyorsa, uzman doktorun vereceği ve bebek için de zararlı olmayan ilaçlar kullanılabilir.
